Opis
Cechy charakterystyczne kwiatów Gerbera
Gerbera (Gerbera) — rodzaj wieloletnich traw, należący do rodziny astrowatych, lub złożonych (Asteraceae).
Liczy kilkadziesiąt gatunków (w przybliżeniu 80). Niektóre z nich występują w Ameryce Południowej, w Australii, w Azji tropikalnej (Indiach), w Chinach, Mongolii, Japonii, większość — w Afryce (przede wszystkim, w Południowej i na wyspie Madagaskar). Znany wszystkim kwiat - Rumianek (Matricaria) jest częścią tejże rodziny, co i Gerbera. Jej druga nazwa — «Transwalski rumianek». (Transwal — to jedna z czterech prowincji, tworzących do reorganizacji w 1994 roku Republikę Południowej Afryki. Rozpościerała się na 284 tysiącach kilometrów kwadratowych między rzeką Limpopo i górnym biegiem rzeki Vaal.) Są także i synonimy dla naukowej (łacińskiej) nazwy: Cleistanthium, Piloselloides.
U wszystkich istniejących obecnie odmian uprawnej Gerbery jest jeden przodek (nie taki daleki) — Gerbera Jamesona (Gerbera jamesonii), po raz pierwszy wykryta w Transwalu w 1878 roku. Dopiero po upływie dziesięciu lat trafiła ona do Europy, czyli intensywnemu uszlachetnieniu została poddana znacznie później niż jej popularni konkurenci, jednak (dzięki staraniom holenderskich, japońskich, niemieckich hodowców kwiatów i specjalistów ze Stanów Zjednoczonych) szybko zdobyła ogólnoświatowy rozgłos i miłość jako dekoracyjna, ogrodowa i pokojowa roślina z nadzwyczaj przyjemnymi dla oczu kwiatostanami-koszyczkami. Można znaleźć w nich wszystkie barwy, oprócz granatowej. Koszyczki są pojedyncze, za to o rozpiętości do 15 centymetrów, a u niektórych specjalnie wyhodowanych odmian — nawet do 30. Każdy koszyczek podtrzymuje osobny bezlistny pęd kwiatowy. Wysokość jego może osiągnąć 60 centymetrów. Bezsprzecznie, takie «konstrukcje» umyślnie były tworzone do ścięcia a następnie sprzedaży. Ścięte kwiaty przechowuje się nie dłużej niż 36 godzin, w wodzie żyją 10-15 dni, jeśli zmieniamy ją codziennie i koniec łodygi uprzednio został ścięty ukośnie bez dostępu powietrza (czyli pod wodą).
Właściwie Gerbera Jamesona różni się od hybrydowego potomstwa kompaktowymi wymiarami (wysokość krzewu do 0,5 metra, średnica kwiatostanów 5-10 centymetrów) i dlatego są doskonałe do uprawy w warunkach pokojowych. Jasnozielone okryte puszkiem liście z karbowano-falistymi brzegami mają długość 7-12 centymetrów. «Korony» z płatków są jasnoczerwone, liliowe, cytrynowożółte, żółte, różowe. Okres kwitnienia — z reguły, od końca lata do końca października (2-3 miesiące), następnie następuje (i trwa do lutego) okres spoczynku.
Sekrety udanej uprawy Gerbery
Jest w stanie znieść bezpośrednie promienie Słońca i spokojnie pod nimi rośnie, jednak tradycyjnie wśród hodowców kwiatów uważa się, że najbardziej korzystna temperatura w lecie dla Gerbery — tylko 20°C.
Roślina lubi światło, ciepło i świeże powietrze. Zgodnie z powyższymi preferencjami, wybierzcie w domu najbardziej jasne i najbardziej ciepłe miejsce, które może być przewietrzane (tylko uwaga - bez przeciągów!). Jeśli istnieje możliwość w okresie wiosenno-letnim przenieście doniczkę z «Transwalskim rumiankiem» na loggię, balkon lub do ogrodu (potem Gerberę można nawet przenieść w otwarty grunt). Powrót pod dach zapewnić w przeddzień, gdy temperatury w nocy spadną do 8-10°C. Przed początkiem zimy przerzedźcie liście, żeby im wszystkim starczyło światła. W okresie spoczynku trzeba trzymać «wychowankę» znowu w najbardziej jasnej strefie pomieszczenia — i niewykluczone, że koniecznie będzie jeszcze dodatkowe oświetlenie. Zakres optymalnych temperatur zimą— 12-18°C.
Ostrożnie podlewać: unikać przelewania (zwłaszcza zimą).
Gerbera, w zasadzie, nie ma zwyczaju silnie protestować przeciw wysokiej wilgotności względnej otaczającego powietrza (jeśli częstotliwość i czas wietrzenia są całkowicie zadowalające), jednak opryskiwać tą roślinę nie wolno. Zamiast opryskiwania wykorzystujcie podstawkę wypełnioną regularnie zmoczonym mchem, piaskiem, żwirem keramzytowym lub (w ostateczności) niewielkimi otoczakami.
Od marca do końca października do wody przy podlewaniu za każdym razem dodajemy nawóz dla roślin kwitnących (jego stężenie powinno być w przybliżeniu o połowę mniejsze niż podane w instrukcji).
Gerberę przesadzamy co roku wiosną (w marcu-kwietniu), dla tego przygotowujemy lekką odżywczą glebę słabo kwaśną (pH = 5-5,5) lub obojętną (pH = 6-7), przez zmieszanie 1 części ziemi liściowej, 1 części torfowej, 1 części piasku, 1 części rozdrobnionej kory sosnowej. Kompost i/lub świeży obornik nie dodajemy do mieszaniny—«Kapryśna z Transwalu» ich nie znosi. Doniczka niech będzie przestronna. Na dno układamy drenaż.
Rozmnażać kwiaty Gerbery należy dzieleniem krzewu lub nasionami.
Przycinania ona nie potrzebuje, jednak przekwitłe koszyczki muszą być usunięte we właściwym czasie.
Kwiaty Gerbera. Ewentualne trudności
Przy wystawieniu na bezpośrednie promienie słoneczne może pogorszyć się jaskrawość liści — zacieniajcie roślinę w południe.
Jeżeli zaczyna ona bladnąć, rozciągać się i tracić atrakcyjny wygląd— szukajcie przyczyny w słabym oświetleniu i/lub niedoborze substancje odżywczych.
Zakupione egzemplarze mogą stać się z karłowatych «olbrzymami», kiedy osłabia lub przerywa się działanie retardantów — specjalnych substancji stosowanych przez selekcjonerów do zwolnienia i ograniczenia wzrostu.
Gerbera, niestety jest łatwo podatna na różne choroby grzybicze (takie jak mączniak, szara pleśń itp.), które wywołuje zastój powietrza (podwyższona wilgotność plus słaba wentylacja) razem z nadmierną wilgotnością podłoża.
Szkodzić «Transwalskiej piękności» mogą mączniki, przędziorkowate roztocze, mszyce, tarczniki.