Rośliny domowe Kalanchoe

Opis

Cechy charakterystyczne Kalanchoe

Kalanchoe, żyworódka, płodnolist (Kalanchoë lub Kalanchöe), — rodzaj wieloletnich sukulentów liściowych z rodziny gruboszowatych (Crassulaceae). Zawiera ponad 200 gatunków (rośliny zielne, półkrzewy, liany, epifity). Ich naturalnymi areałami występowania są tropikalne obszary Australii, Ameryki Południowej, Afryki (łącznie z wyspą Madagaskar), tropiki i subtropiki Azji (w szczególności, Indie, Chiny, Malezja, wyspy Moluki, Nowa Gwinea). Ponadto, czasami do rodzaju Kalanchoe zaliczają około 20 gatunków tworzących rodzaj Briofilum (Bryophyllum, w tłumaczeniu na język polski— «żywy listek»), z tej samej rodziny, «mieszkających» głównie na Madagaskarze.

W warunkach pokojowych częściej niż inne hodowane są karłowate (do 30 centymetrów wysokości, a formy «Compact Lilliput», «Margarethe», «Tom Thumb» — nawet do 15) hybrydy Kalanchoe Blossfelda (Kalanchoë blossfeldiana). Powszechną miłość zapewnia im obfite i długotrwałe kwitnienie (obfitość osiąga i wzmacnia się przycinaniem). Wieloelementowe — 60 i więcej kwiatów — baldachowate wierzchołkowe kwiatostany-«czapki» (białe i żółte, pomarańczowe i purpurowe, różowe, fioletowe i jaskrawoczerwone) przyjemnie cieszą oczy. Panuje przekonanie, że mogą one kwitnąć znowu i znowu (czyli roślina będzie kwitnąć niemal przez cały rok), jeśli technologię pielęgnacji uzupełnić specjalną techniką. Jednak jest ona mało uzasadniona i wygląda co najmniej dziwnie (patrz niżej, w rozdziale « Sekrety udanej uprawy Kalanchoe»). Liście w Kalanchoe Blossfelda są jajowate, do 7 centymetrów długości, gęste, gładkie, ciemnozielone, z czerwonawej obwódką.

Kalanchoe omszone lub Żyworódka omszona (Kalanchoë tomentosa, rozmiary do 50 centymetrów) bardzo różni się od pobratymców z rodzaju. I nie kwiatkami (w ogóle nie często kwitnie w pomieszczeniach), a gęstą różyczką liści z brązowymi plamkami na brzegach (zaostrzone końce też są koloru brązowego) i gęstym srebrzystoszarym kutnerem. Stąd czułe przezwisko «Kocie uszy».

Kalanchoe Daigremonta lub Żyworódka Pierzasta (Kalanchoë daigremontiana), znane też pod nazwami potocznymi «Drzewo życia» lub «Doktor», — krzaczek, który jest utworzony z mięsistych szarawozielonych trójkątnych liści o długości do 20 centymetrów, czasami złożonymi wzdłuż swoich centralnych żyłek. W pogłębieniach między ząbkami na brzegach liści tworzą się rozmnóżki, a potem— malusieńkie «dzieci» z nitkowatymi korzonkami przedstawiające bardzo wzruszający widok. Opadając, szybko zakorzeniają się (oto dlaczego słowo «kalanchoe » w tłumaczeniu z języka chińskiego oznacza «żyworodne») — i dla sąsiednich doniczek stają się chwastami. Barwa kwiatków — liliowe, klasycznie zielone lub kremowe. Gatunek ten kwitnie w pokojach rzadko (za to jesienią-zimą). Ma on właściwości lecznicze przeciw owrzodzeniom i chorobom skórnym, jednak przez oficjalną medycynę nie jest wykorzystywany.

Kalanchoe manginii (Kalanchoë manginii) słynie jako « producent» hybryd z drobnymi liśćmi i pomarańczowymi kwiatkami-dzwonkami na płożących się łodygach, świetnie wygląda w ozdobnych naczyniach - Cache-pot.

Kalanchoe Pinnata lub Żyworódka Pierzasta (Kalanchoë pinnata) ludzie już od dawna przyznali jej tytuł «Pokojowy żeń-szeń». Naukowcy eksperymentując na zwierzętach laboratoryjnych, przekonali się, że jej sok sprzyja gojeniu ran i oparzeń termicznych, a od pewnego czasu przemysł farmaceutyczny produkuje preparat o nazwie «Sok Kalanchoe», szeroko stosowany jako zewnętrzny środek przeciwzapalny.

Antybakteryjna i antywirusowa aktywność Kalanchoe wywołała trwałe przekonanie elektoratu w tym, że «oczyszcza on powietrze w domu». Rozpowszechniają się opowiadania o odejściu szkodliwych owadów (na przykład, przędziorkowatych roztoczy) z roślin umieszczonych się w sąsiednich doniczkach.

Sekrety udanej uprawy Kalanchoe

Kalanchoe preferuje jasne miejsca, i dla niego w mieszkaniu najczęściej wydziela się jemu jeden z parapetów okiennych, a dla wzmocnienia stopnia oświetlenia «wymyślają» ekran-odbłyśnik instalowany równolegle do okna. Decyzja całkiem prawidłowa (i «wynalazek» jest pożyteczny) jednak trzeba mieć pewność, że «wychowanka» nie oparzą bezpośrednie promieni słoneczne w południe oraz w tym, że nie zacznie on mocno wyciągać się) w celu skompensowania braku światła.

Niektórzy znawcy opierają się na informacji o tym, że Kalanchoe — roślina krótkiego dnia potrzebująca dla kwitnienia 12-14-godzinnej nocy, i rekomendują osiąganie powtórnych kwitnień chowając «ulubieńca» od 18:00 do 8:00 do szafy bądź nakrywając nieprzezroczystym kloszem (na przykład, pudełkiem kartonowym lub torbą z czarnego gęstego polietylenu). Ale jeszcze przy tym i temperatura powinna być obniżona — około 16°C. Po 1-2 miesiącach (czasami podaje się nawet bardziej krótkie terminy — 5-6 tygodni), znów pojawią się pąki…

Informacja służąca za podstawę dla takich twierdzeń, jest prawdziwa, jednak praktyczne wnioski z niej są błędne. W rzeczywistości dopuszcza się przy pomocy klosza do stymulacji pierwszego kwitnienia Kalanchoe po przesadzaniu. Jednak zmuszać roślinę do kwitnięcia raz po raz przez okrągły rok, w ogóle bez okresu spoczynku —jest to okrucieństwo. Pod takim jarzmem, ona nie przeżyje więcej niż 12 miesięcy. Wybierajcie sami: będziecie przyśpieszać jej śmierć lub razem cieszyć się naturalną wiele lat?

Poprawne podlewanie powinno być: a) umiarkowanym; b) wykonanym po przeschnięciu górnej warstwy gleby; c) zapewniającym brak nagłych wahań jej wilgotności. Zimą (czyli w okresie spoczynku trwającym od października do końca lutego) podlewamy rzadko.

Kalanchoe toleruje suche powietrze w pomieszczeniu, jednak okresowe spryskiwanie liści wcale nie zaszkodzi. Woda nie powinna trafiać na kwiatki.

Zakresy najbardziej korzystnych temperatur: latem — 20-23°C, zimą — 10-15°C.

Normalne (nie przymusowe) kwitnienie odbywa się zwykle od końca wiosny do połowy lata. Właśnie w tym okresie roślinę zasilamy nawozami: jakimkolwiek kompleksowym nawozem mineralnym — co 1-2 tygodnie, specjalnym nawozem dla kaktusów i innych sukulentów — co miesiąc.

Przesadzamy Kalanchoe corocznie (w każdym razie, nie rzadziej niż raz na dwa lata) wiosną. Potrzebna będzie świeża słabo kwaśna (pH = 5,0-6,0) lub obojętna (pH = 6,0-7,0) mieszanina gleby, przygotowana z ziemi darniowej, liściowej (kompostu liściowego) i piasku, zmieszanych w stosunku 2 : 2 : 1. Nowa doniczka (zwykłe proporcje) niech będzie trochę większa niż poprzednia.

Rozmnażać można przez sadzonki i nasiona (a «żyworodne» gatunki — tak samo skutecznie przez rozmnóżki lub przez spadające «dzieci»).

Przycinanie nie jest konieczne, jeśli postanowiono ograniczyć życie rośliny do roku. W przeciwnym wypadku:

— przytnijcie «ulubieńca» po kwitnieniu krótko (zostawiając tylko kilka centymetrów od podstawy);

— przenieście doniczkę w zacienione miejsce, utrzymując suche podłoże;

— po upływie czterech tygodni zwróćcie «więźnia» do światła (na «rodzinny» parapet okienny).

Ewentualne trudności

Liście osypują się z powodu zbyt wysokiej temperatury w okresie zimowym.

Narośla (konsystencją przypominające korek mogą powstawać na liściach i łodygach w chłodzie połączonym z nagłymi wahaniami wilgotności gleby i otaczającego powietrza.

Podwyższona temperatura powietrza oraz wilgotność gleby sprzyjają porażeniu Kalanchoe mączniakiem. W chłodzie przy nadmiernej wilgotności powietrza obawiajcie się szarej pleśni.