Rośliny domowe Wrzos

Opis
Cechy charakterystyczne Wrzosu
Wrzos, dokładniej mówiąc — Wrzos zwyczajny albo Wrzos pospolity (Calluna vulgaris), należy do roślin rodzaju Wrzos (Calluna Salisb.), który ogólnie przyjęta współczesna klasyfikacja odnosi do rodziny Wrzosowatych (Ericaceae). Innych rodzajów w wymienionej rodzinie liczy się ponad 120, a sumaryczna ilość gatunków w nich przekracza 4 tysiące. Wrzos, chociaż i zwykły, jednak jedyny w swoim rodzaju. Występuje na półkuli północnej, przy czym przeważnie w jej górnej części (patrząc na mapę):
— Europa (łącznie z Nieczarnoziemiem Europejskiej części dawnego ZSRR);
— Azja (Syberia Zachodnia i Wschodnia);
—Ameryka Północna (jej wybrzeże Atlantyckie i Grenlandia — największa wyspa na świecie).
Jednak nie należy twierdzić, że Wrzos jest szczególnie rośliną zimnolubną, ponieważ występuje on w Afryce Północnej i na Azorach, gdzie latem bywa dość gorąco. (Nawiasem mówiąc, Imperium Rosyjskiemu w okresie cara Mikołaja II proponowano nabyć parkę tych wysp — nie samych największych, ale za to po przystępnej cenie. Car po wysłuchaniu opinii urzędników z Morskiego Sztabu Generalnego zrezygnował, ponieważ nie widziano możliwości stworzenia na proponowanych terenach baz węglowych dla floty oceanicznej (O całorocznych kurortach i ekoturystyce w tamtych czasach jeszcze nikt nie pomyślał).
Wrzos zwyczajny —jest to niewysoki krzak (20-80 centymetrów) - roślina wieloletnia, mocno rozgałęziona, usiana drobnymi trójgraniastymi liśćmi- igliwiem, czyli wiecznie zielona. Kwiaty w niej są również nieduże (2-3 milimetry) i liczne, zebrane w gęste kiście o długości do 25 centymetrów, — pojawiają się w lipcu-sierpniu, ciesząc oko liliowo-różowymi barwami.
Wyhodowano nie jedną dziesiątkę odmian uprawnych, które różnią się ubarwieniem kwiatów i liści. Na przykład, w odmianie «Silver Knight» («Srebrny rycerz» w tłumaczeniu na język polski) letni kolor igliwia — srebrzysty; w odmianach «Aurea», «Boskoop», «Con Brio», «Golden Starlet», «Gold Haze» — żółty; zimowy kolor igliwia (jest przeważnie ciemno zielony) w odmianie «Aurea» — czerwono-brązowawy, a w odmianie «Boskoop» — miedzianoczerwony… Kwitnienie występuje od czerwca do sierpnia, jednak ogólny efekt dekoracyjny przedłuża się i cieszy oczy jesienią, a nawet i zimą — czyli Wrzos preferujący chłodne i jasne miejsca, z nawiązką odwdzięczy się właścicielom za udzielony mu, na przykład, oszklony balkon, ożywiając swoim skromnym i uroczym pięknem wszystkie przygnębiająco-szare dni tej pory roku.
Należy zauważyć: Wrzos doskonale nadaje się do stosowania jako roślina okrywowo-ozdobna lub do sadzenia w alpinarium.
Sekrety udanej uprawy Wrzosu
Wrzos lepiej rośnie na działkach, dobrze oświetlonych przez Słońce, przy czym wymaga tylko częściowego zacienienia. Będzie rosnąć w lekkim cieniu — ale, po pierwsze, kwitnienie nie będzie tak bujne i wspaniałe, a po drugie, «przygaśnie» jaskrawość ubarwienia liści.
System korzeniowy Wrzosu nie szuka głębokości, i dlatego na piaszczystych glebach, w których woda z górnych poziomów łatwo i szybko ucieka na dolne, roślina może cierpieć z powodu braku wody. Eliminujcie ten niekorzystny czynnik, stosując podlewanie. Spulchniać podłoże (po podlewaniu lub w przy usuwaniu chwastów) głęboko nie trzeba. Pożądane jest aby doniczkę umieścić w podstawce z wilgotnym mchem, piaskiem lub keramzytem.
Wrzos jest wrażliwy na wilgotność względną otaczającego powietrza i źle znosi jego suchość — to znaczy, że niezbędne są opryskiwania (szczególnie latem). Żeby promienie słoneczne, ogniskowane przez krople wody, niby malutkie soczewki, nie powodowały oparzeń, praktykujcie opryskiwanie na noc (każdy wieczór).
Letni najbardziej odpowiedni zakres temperatur — 18-20°C. Zimowy — 7-12°C.
Wrzos potrzebuje corocznego nawożenia nawozami mineralnymi. Wykonujemy go wiosną, dokładnie i ostrożnie, starając się żeby «chemia» nie trafiała na elementy rośliny — od niej liście i (w przyszłości) kwiaty mogą «spalić się».
Przesadzania Wrzos (i ogólnie wszystkie rośliny pokojowe z rodziny Wrzosowatych) zdecydowanie «nie lubi». Wniosek: wybierać dla niego naczynie raz na zawsze zapewniające wymiar dla dojrzewania i rozrastania krzewu, które idą w parze z jego poszerzeniem.
W środowisku naturalnym Wrzos rozmnaża się głównie przez nasiona. Hodowcy kwiatów nauczyli się wykorzystywać metody rozmnażania wegetatywnego —lub poprzez sadzonki, albo dzieleniem krzewu. Uważa się, że druga z wymienionych metod daje najlepsze rezultaty.
Dzielenie krzewu wykonujemy wiosną (od połowy kwietnia do początku maja) lub jesienią (koniec września- początek października). Prawidłowo rozsadzone «potomstwo» jest oddalone jeden od drugiego o 30-40 centymetrów i osadzone w glebie do głębokości 30 centymetrów (do poziomu szyjki korzeniowej). Po sadzeniu konieczne jest obfite podlewanie.
Przycinanie Wrzosu jest konieczne, ponieważ bez niego szybciej się on starzeje, a także traci kształt (są, zresztą, poduszkowe odmiany, które «nie boją się» go stracić i dlatego są mniej zainteresowane przycinaniem). W kwietniu zeszłoroczne pędy przyjęto skracać o 50% — dokładnie o połowę. Pamiętajcie, jednak, że w ciągu pierwszych 2 lat po sadzeniu nie jest zalecana tak drastyczna «chirurgiczna operacja», czyli procent skrócenia lepiej zmniejszyć.
Ewentualne trudności
Wrzos zdobył sobie dobrą opinię nie tylko przez zimotrwałość, ale również przez dużą zdolność ignorowania szkodników i chorób — atakują one jego rzadko.
Niemniej jednak zdarzają się czasami warunki (duża wilgotność powietrza i gleby), w których mogą osiągnąć sukces takie pasożyty zewnętrzne, jak szara pleśń, mączniak lub rdza (oficjalna nazwa grzyba — «Rdza brunatna pszenicy»). Na ile intensywnym i długotrwałym okaże się ich sukces — zależy od spostrzegawczości, troskliwości, hojności i roztropności właścicieli Wrzosu.