Byliny Smagliczka

Opis

Cechy charakterystyczne Smagliczki

Smagliczka (Аlyssum) – rodzaj jednorocznych i wieloletnich roślin oraz półkrzewów należący do rodziny krzyżowych (Cruciferae), lub kapustowatych (Brassicaceae). Dziko rosnące Smagliczki występują w Europie, Azji, południowej części Syberii i Afryce. Roślina ta jest szeroko znana dzięki swoim bardzo aromatycznym kwiatostanom i niewybredności w uprawie.

Wyraz «alysson» utworzono przez połączenie greckich wyrazów «a» – tłumaczy się jak «nie, bez, przeciw» i «lyssa» – «psia wścieklizna». W dawnych czasach tak nazywała się jakaś roślina (prawdopodobnie, krewniak dzisiejszej Smagliczki), którą wykorzystywano przeciwko wściekliźnie.

Smagliczka jest niewysoką rośliną, osiąga zaledwie 10-45 cm. Łodygi są rozgałęziające się, zdrewniające. Liście okryte puszkiem, srebrzysto-zielonego odcienia. Drobne kwiaty Smagliczki zebrane są w groniaste kwiatostany i wydzielają przyjemny aromat, mogą być różnorodnego ubarwienia: od śnieżnobiałego do nasycono-fioletowego koloru. Kwitnienie występuje od wiosny do późnej jesieni. Owoc przedstawia sobą łuszczynę z mnóstwem drobnych i płaskich nasion zachowujących zdolność kiełkowania w ciągu 3 lat.

Według różnych danych rodzaj Smagliczka jest reprezentowany przez 100-150 gatunków, jednak w uprawie przeważnie wykorzystywanych jest tylko 6 z nich:

Smagliczka pagórkowa (Аlyssum gmelinii) – roślina wieloletnia, która osiąga 20 cm wysokości i wyróżnia się płożącymi pędami i blado żółtymi kwiatostanami;

Smagliczka nadmorska (Alyssum maritium albo Lobularia maritima) – roślina wieloletnia, jednak w naszym pasie częściej uprawiana jako roślina jednoroczna, wyrasta do 25 cm wysokości i wyróżnia się białymi lub jaskrawo różowymi kwiatami zakwitającymi w czerwcu. Gatunek ten jest szczególnie ceniony za długotrwałe kwitnienie;

Smagliczka pirenejska (Аlyssum pyrenаicum) – roślina wieloletnia o wysokości około 15 cm, ma owalne liście szarawego odcienia i białe kwiatostany;

Smagliczka płożąca (Аlyssum repens) – może osiągać pół metra wysokości, wyróżnia się owalno-lancetowatymi liśćmi i złocistymi kwiatami;

Smagliczka srebrzysta (Аlyssum аrgenteum) –wyróżnia się ciekawym ubarwieniem zimowo-zielonych liści, których spodnia część jest srebrzystego koloru, a górna – zielonego, oraz cytrynowymi kwiatostanami;

Smagliczka skalna (Alyssum saxatile) – około 20 cm wysokości, słynna jest z białawego odcienia wiecznie zielonych liści i kwiatach jaskrawo-żółtego ubarwienia.

Smagliczki doskonale nadają się do tworzenia jakichkolwiek kompozycji. Wspaniale wyglądają w bordiurach, miksbordierach, rabatkach, alpinariach, oraz w pojedynczych nasadzeniach obok południowych ścian domu. Roślinę tą można również uprawiać jako roślinę pojemnikową, a niskie odmiany w ostatnich czasach coraz częściej wykorzystywane są do wypełnienia przestrzeni pomiędzy płytami kamiennymi. Najlepszymi sąsiadami dla Smagliczki są aksamitki, kosaćce, niezapominajki, niskie floksy, gęsiówka, lobelia, żagwin, nagietek, skalnica, werbena. Oprócz tego, Smagliczka wykorzystywana jest w medycynie ludowej jako lekarstwo.

Sekrety udanej uprawy Smagliczki

Smagliczka jest absolutnie niewymagającą rośliną, co do miejsca występowania, jednak lepiej rozwija się na lekkich urodzajnych glebach o umiarkowanej wilgotności i dobrym drenażu. Aby otrzymać obfite kwitnienie, nie należy ograniczać dla tej rośliny światła, ale z zasilaniem nawozami, przeciwnie, nie można przesadzać, ponieważ w tym wypadku zaczną bardzo rozrastać się liście.

Pielęgnacja Smagliczki nie jest skomplikowana i zakłada odpowiednie terminowe podlewanie, usunięcie chwastów (zwłaszcza w początkowym etapie wzrostu rośliny), spulchnianie gleby, usunięcie przekwitłych kwiatostanów, późną jesienią – przycinanie łodyg o 5-7 cm i 1-2 razy na sezon –wprowadzenie pod korzeń nawozów «Agrikola», «Raduga» albo «Kwiatek».

Smagliczka bez trudu wytrzymuje mrozy do –10 °С, jednak ze względu na nieprzewidywalność naszych zim, lepiej jednak jest osłonić roślinę późną jesienią niedużą warstwą suchego listowia. Wieloletnie gatunki nie wymagają częstych przesadzeń, poza tym doskonale dają samosiew.

Rozmnażamy Smagliczkę przy pomocy nasion, sadzonek i poprzez podział krzewu.

Najbardziej popularny i wygodny jest sposób rozmnażania z nasion. W końcu kwietnia – na początku maja lub w listopadzie można wysadzać nasiona bezpośrednio do otwartego gruntu na głębokość pół centymetra, pożądane jest przykryć nasadzenia polietylenem lub szkłem. Jednak siewki mogą nie zdążyć zakwitnąć w pierwszym roku. Dla utrzymania bardziej wczesnego kwitnienia można wysiewać nasiona w marcu-kwietniu na rozsadę w specjalne kontenery, które umieszczamy w jasnym pomieszczeniu o temperaturze 17-23 °С. Nasadzenia należy regularnie podlewać. Po 10-12 dniach siewki kiełkują, następnie pikujemy je do oddzielnych doniczek i w maju wysadzamy do otwartego gruntu utrzymując odległość 20-30 cm między krzewami. Takie rośliny zwykle kwitną po 45 dniach od kiełkowania.

Sadzonkowanie przeprowadzamy w czerwcu. Dla tego należy ściąć młode sadzonki o długości około 10 cm, zostawić na nich tylko 4-5 górnych liści i zakorzenić w kontenerze z urodzajną glebą. Następnie zakorzenione rośliny wysadzamy do ogrodu.

Rozmnażanie poprzez podział krzewu jest bardzo kłopotliwe dla Smagliczki, dlatego ten sposób jest wykorzystywany niezmiernie rzadko. Przy tym krzew wykopujemy w kwietniu, ostrożnie dzielą go na części, wysadzajmy je na uprzednio przygotowane miejsce co 30 cm i obficie podlewamy.

Ewentualne trudności

Nieprawidłowa pielęgnacja Smagliczki może negatywnie odbić się na zdrowiu rośliny. Kwiat ten dość często jest atakowany przez zgniliznę korzeni. Zwykle objawem tej choroby jest żółknięcie liści. Chorą roślinę należy wykopać i posadzić na nowe miejsce, najpierw przemywając system korzeniowy różowym roztworem nadmanganianu potasu.

Smagliczka może zostać także zaatakowana przez rdzę, przy której na liściach pojawiają się brązowe plamy. Chore rośliny należy usunąć z działki, aby uniknąć zarażenia pozostałych. Czasem występują takie choroby, jak mączniak, więdnięcie, mozaika wirusowa i żółtaczka astra. Sprzyjają temu najczęściej zagęszczone nasadzenia i nadmierne nawilżenie. W walce z tymi chorobami, oraz dla profilaktyki należy używać fungicydy (tlenochlorek miedzi, «Topaz» i inne).

Ze szkodników Smagliczkę mogą atakować tantniś krzyżowiaczek, bielinek rzepnik, pchełka krzyżówka i gąsienica bielinka kapustnika. Przed tymi owadami roślinę można ochronić przy pomocy specjalnych insektycydów. Jednak lepiej unikać chorób poprzez prawidłową pielęgnację rośliny.