Byliny Liatra
Opis
Cechy charakterystyczne Liatry
Liatra (Liatris) – rodzaj roślin wieloletnich z rodziny złożonych (Compositae), lub astrowatych (Asteraceae). Ojczyzną Liatry jest Ameryka Północna, dziko rosnące gatunki można również spotkać na Wyspach Bahama, w Azji Środkowej i Meksyku.
Mile brzmiąca nazwa rośliny pochodzi od połączenia słów «laios» i «iatros», co z języka greckiego tłumaczy się jak «gładki lekarz». Rzeczywiście, w Ameryce wykorzystywano pędy tej rośliny w celach leczniczych. W niektórych dialektach można usłyszeć i takie metaforyczne nazwy, jak «wesołe piórka», «płonąca gwiazda» i «język jeleni».
Wysokość rośliny wynosi od 40 do 100 cm. Kłącze jest bulwiaste. Łodyga może być prosto stojąca, jak i rozgałęziona lub gęsto ulistniona. Liście są ciemnozielone, wąskie, równowąskie, skrętoległe, na końcach zaostrzone, czasem zebrane w okółki. Kwiaty-koszyczki (około 2 cm średnicy) zebrane są w kłosowate kwiatostany i mogą być białego, różowego, purpurowego, niebieskiego, czerwonego, fioletowego lub liliowego ubarwienia. Kwitnienie występuje w drugiej połowie lata, przy czym najpierw rozwijają się górne kwiaty, a następnie dolne. Owoc przedstawia sobą żeberkowatą niełupkę z włoskami. Nasiona posiadają dobre zdolności kiełkowania.
W ogrodzie Liatra świetnie wygląda w bordiurach, ogrodach skalnych i miksbordierach. Najlepszymi dla niej sąsiadami są łuszczce, brunnery, anafalisy, floksy, zawciągi, funkii, tojeści i rozchodniki. Liatra także często jest wykorzystywana do ścięcia, przy czym roślina zachowuje swoją świeżość około dwóch tygodni. Najczęściej używa się jej do tworzenia zimowych bukietów i kompozycji w połączeniu z różnymi polnymi roślinami zielnymi. W ostatnich czasach coraz częściej Liatre uprawia się również jako roślinę pojemnikową.
Rodzaj Liatra zawiera około 20 gatunków, ale w uprawie stosuje się w zasadzie tylko Liatrę kłosową (Liatris spicata). Roślina ta osiąga pół metra wysokości, ma ulistnione łodygi, równowąskie liście i rurkowate kwiaty białego (odmiana «Floristan Weib»), fioletowo-liliowego («Kobold»), czerwono-fioletowego («Pikador»), niebieskiego («Blue Bird»), lub liliowego («Silver Tips» ,«Floristan Violett») ubarwienia.
Sekrety udanej uprawy Liatry
Liatra najlepiej rozwija się w dobrze oświetlonych miejscach z lekką, suchą i urodzajną glebą o obojętnej kwasowości. Roślina źle znosi nadmiar wilgoci, może to doprowadzić do zgnilizny korzeniowej, dlatego potrzebne jest podlewanie umiarkowane. Nie można również zapomnieć o drenażu. Pielęgnacja rośliny zakłada również spulchnianie gleby, coroczne okopywanie, usuwanie przekwitłych kwiatostanów i obcięcie starych pędów, żeby nadać kwiatowi bardziej ozdobny kształt. Niektórzy hodowcy kwiatów polecają na zimę obciąć całą nadziemną część rośliny. Liatra dobrze reaguje na zasilanie nawozami mineralnymi w okresie wegetatywnym i nie wymaga osłony na zimę, tylko w śnieżnobiałe zimy może czasem podmarzać, dlatego późną jesienią zaleca się zaściółkować roślinę dziesięciocentymetrową warstwą kompostu. Wysokie Liatry podwiązujemy do podpór, żeby pędy kwiatowe nie połamały się od wiatru. Roślinę należy odnawiać co trzy lata.
Rozmnażać Liatrę można z nasion lub wegetatywnie – poprzez podział krzewu.
Nasiona wysiewamy przed zimą lub wiosną do otwartego gruntu (w kwietniu-maju) lub na rozsadę (w marcu) na głębokość w 1 cm. Takie rośliny kwitną dopiero w drugim-trzecim roku.
Krzew dzielimy wiosną lub jesienią. Przy tym ostrożnie wykopujemy, bulwy rozcinamy na części i wysadzamy co 15-30 cm, zagłębiając w ziemię na 10 cm.
Ewentualne trudności
Słaba strona Liatry – to system korzeniowy. Bulwo-korzenie często gryzą myszy, czasem roślinę mogą atakować turkucie i ślimaki. Ze szkodnikami walczymy przy pomocy insektycydów, które wprowadzamy w glebę, ślimaki możemy usuwać również ręcznie.